Hersenzenuwen ontstaan rechtstreeks uit de hersenen. De meeste bevinden zich in de hersenstam. De taak van de hersenzenuwen is om het centrum van het zenuwstelsel in het hoofd-, nek- en rompgebied te vormen.
Wat zijn hersenzenuwen?
Twaalf lopen door beide helften van het lichaam Hersenzenuwen die een specifieke functie vervullen. Elke zenuw krijgt een nummer toegewezen volgens het Romeinse cijfersysteem. Elf van de twaalf zenuwen delen het gemeenschappelijke kenmerk dat ze uit de hersenen voortkomen of dat ze het in de eerste plaats niet verlaten. De uitzondering is de Accessoire zenuw (XI). Het komt voort uit het ruggenmerg, maar wordt nog steeds geclassificeerd als een hersenzenuw. In termen van expressie zijn hersenzenuwen vergelijkbaar met perifere zenuwen. Perifere zenuwen zijn verantwoordelijk voor het voeden van het lichaam. Er zijn afwijkingen in de eerste twee hersenzenuwen Reukzenuw (I) en bij Optische zenuw (II). Het zijn onmiddellijke uitsteeksels van het cerebrum.Hersenzenuwen hebben ook de eigenschap dat ze in paren liggen. Ze kunnen somatomotorische en vegetatieve vezels bevatten en dus een ander verantwoordelijkheidsgebied bestrijken. Somatomotorische vezels maken bewuste vrijwillige bewegingen mogelijk. Daarentegen zijn vegetatieve vezels nodig voor onbewuste automatische reacties.
Anatomie en structuur
In termen van anatomie bestaat een hersenzenuw uit een bundel zenuwvezels. Dit wordt omhuld door bindweefsel en beschermd tegen de krachten van de omgeving. Het doel van de zenuwen is om impulsen over langere afstanden over te brengen. Informatie wordt overgedragen van zenuwcel naar zenuwcel langs een zenuwvezel.
Een zenuwcel bestaat op zijn beurt uit een dendriet die via een vertakkingssysteem prikkels uit de omgeving moet opnemen. De geregistreerde signalen worden doorgegeven aan het cellichaam en de axonheuvel erop. Als een voldoende intensiteit wordt bereikt, kan de informatieoverdracht worden voortgezet.
Hiervoor worden de signalen als elektrische impulsen langs het axon getransporteerd. Eindelijk bereikt het signaal een synaps. Hier wordt de informatie doorgegeven aan de volgende zenuwcel. Dit proces herhaalt zich totdat het einde van de zenuwvezel is bereikt. Dan hebben de hersenzenuwen hun bestemming bereikt of vertakken ze zich in perifere zenuwen. De hersenzenuwen vormen in hun geheel een belangrijk onderdeel van het centrale zenuwstelsel.
Functie en taken
Elke hersenzenuw heeft zijn eigen taak.
De eerste, aangeduid als Reukzenuw (I) heeft bijvoorbeeld de functie om mogelijke reuksensaties door de neus over te brengen. Daarom wordt het ook wel de reukzenuw genoemd. dankzij de Optische zenuw (II) zicht is mogelijk met de ogen. De oogzenuw stuurt de opgenomen beelden naar de hersenen. In zijn functie wordt de oogzenuw aangestuurd door de Oculomotorische zenuw (III), de Trochlear zenuw (IV) en de Abducens zenuw (VI) toegevoegd. De drie zenuwen zijn verantwoordelijk voor het maken van oogbewegingen en het controleren van de oogspieren. Dat speelt ook een belangrijke rol Trigeminus zenuw (V). Zijn belangrijkste taak is om prikkels van het hoofdgebied naar de hersenen over te brengen. Hij is ook verantwoordelijk voor het aansturen van de kauwspieren. Het bestaat uit drie sterke zenuwtakken en staat daarom bekend als de drievoudige zenuw. De coördinatie van de gezichtsuitdrukkingen neemt het over Gezichtszenuw (VII). Bovendien maakt het de perceptie van smaken mogelijk. Hieraan hebben we het gehoor en het evenwicht te danken Vestibulocochlear zenuw (VIII). Het loopt tussen het binnenoor en de hersenen. Spieren van de keel zijn over de Glossopharyngeale zenuw (IX) gecontroleerd. Hij is ook verantwoordelijk voor de slikreflex. Van de Nervus vagus (X) regelt de hartslag en levert het strottenhoofd. Bovendien ondersteunt het de maagzuursecretie. De nek- en nekspieren zijn verbonden met de Accessoire zenuw (XI) gecontroleerd. eindelijk, de Hypoglossale zenuw (XII) een groot deel van de tongspieren wordt aangesproken. De belangrijkste taken zijn onder meer de tong uitsteken en slikken.Uw medicatie vindt u hier
➔ Geneesmiddelen tegen geheugenstoornissen en vergeetachtigheidZiekten
Ziekten van de hersenzenuwen kunnen worden toegeschreven aan verschillende gebreken en stoornissen van het zenuwstelsel. Afhankelijk van de aangetaste hersenzenuw zijn verschillende symptomen denkbaar. Een mislukking van de Reukzenuw (I) wordt bijvoorbeeld geassocieerd met een verzwakking van het reukgevoel. Dit staat bekend als anosmie. Anosmie kan optreden bij een gebroken schedelbasis.
Een aandoening van de oogzenuw (II) leidt tot verlies van het gezichtsveld. Dit kan worden veroorzaakt door hoge druk in de schedel. De gezichtsveldbeperking wordt in technische termen kwadrantanopie genoemd.
Een beperking in oogbewegingen treedt op wanneer de oculomotorische zenuw (III) wordt geblokkeerd. Dan verwijden de pupillen zich en raken de ogen verlamd. Als de trochleaire zenuw (IV) of abducenszenuw (VI) faalt, klagen patiënten ook over een afname van de gezichtsscherpte en de perceptie van dubbelzien.Gevoeligheidsstoornissen in het hoofd zijn vooral een probleem wanneer de nervus trigeminus (V) beschadigd is.
Dit gaat gepaard met gehoorproblemen die hypacusis worden genoemd. Verlamming van het gezicht komt ook voor bij een aandoening van de aangezichtszenuw (VII). Daarnaast is er een verzwakking van de smaaksensatie. Storingen in de nervus vestibulocochlearis (VIII) leiden tot gehoorverlies, in de nervus glossopharyngeus (IX) leiden ze tot slikstoornissen en in de nervus vagus (X) is heesheid het gevolg van een aandoening.
Na KNO-interventies kan de accessoire zenuw (XI) worden beschadigd. Een kanteling van het hoofd is dan het gevolg. Spraakstoornissen en slikmoeilijkheden treden op wanneer de functionaliteit van de hypoglossale zenuw (XII) beperkt is. Vaak is het niet meer mogelijk om de tong uit te steken.